12 triết lý sống của Jack Ma – ông chủ Alibaba Phần 4

Tiếp theo phần 3 Triết lý sống của Jack Ma, ở phần 4 ông đã đề cập thêm những điều sau đây nhé !

Chương 9: Triết lý cạnh tranh: Thương trường như chiến trường, nhưng thương trường không phải chiến trường

“Theo tôi, cạnh tranh là một trò chơi trong quá trình kinh doanh, đúng hơn thì cạnh tranh là một bộ môn nghệ thuật. Việc đầu tiên, bạn phải học tập từ chính đối thủ cạnh tranh của mình. Thứ hai, trong suốt quá trình cạnh tranh, nếu bạn cảm thấy mình ngày càng đuối sức, chứng tỏ bạn đang có vấn đề. Bạn phải khiến đối thủ của mình trở nên mệt mỏi, còn mình thì càng lúc càng thấy khoái chí. Đến cuối cùng, đối thủ chịu thua bạn một cách tâm phục khẩu phục; họ thua vì bạn tài giỏi hơn họ. Đây mới là sự cạnh tranh mà chúng ta đề cập đến” – Mã Vân.

Trên thương trường, bạn có thể né sự tấn công của một đối thủ chứ không thể tránh sự tấn công của mọi đối thủ. Vì vậy, thà chủ động tấn công còn hơn chạy trốn khắp nơi.

Mã Vân không sợ những kẻ thách đấu bởi: “Không ai có thể tiêu diệt hết đối thủ cạnh tranh, chỉ có họ tự giết chết mình mà thôi. Môi trường sẽ giết chết họ, biến động trong kinh doanh sẽ giết chết họ, sự tự phụ và cả việc khinh rẻ bản thân sẽ giết chết họ, ngoài ra họ còn bị giết chết bởi những lựa chọn sai lầm”.

Còn nếu không có đối thủ, thì: “Đó không phải vì chúng ta giỏi mà là chúng ta may mắn, cốt lõi ở đây là người khác xem thường chúng ta”.

Chương 10: Triết lý chiến lược: Hãy làm đúng việc, rồi sau đó hãy làm đúng cách

Sau gần 2 năm thành lập, Alibaba rơi vào tình thế nguy hiểm khi tiêu tốn quá nhiều tiền vào việc chiêu mộ nhân tài khắp nơi trên thế giới cũng như đặt máy chủ ở thung lũng Silicon mà không mang lại kết quả gì. Mã Vân sau đó lập tức cho dừng việc mở rộng thị trường và rút ra bài học xương máu “Chiến lược của công ty nhỏ là phải tổn tại”.

Lựa chọn đối tác làm việc là điều vô cùng quan trọng vì có thể giúp chúng ta vươn xa hơn dựa trên trình độ sẵn có. Ví dụ như Tabao và Sohu liên kết đã mang lại những giá trị giúp củng cố vị trí của cả hai bên trong lòng khách hàng, đồng thời thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành thương mại điện tử.

Theo Mã Vân, rút lui cũng không phải là điều quá tồi tệ. Năm 2006, Taobao giới thiệu dịch vụ xếp hạng mức cạnh tranh giá cả mang tên “Chiêu tài tiến bảo”. Nhưng đại đa số người dùng lại lên tiếng phản đối dịch vụ này vì cho rằng nó mâu thuẫn với cam kết “không thu phí trong vòng 3 năm” của Taobao trước đây. Trước làn sóng phản đối, Mã Vân quyết định cho bình chọn qua mạng về việc giữ hay bỏ dịch vụ này. Sau 10 ngày bình chọn, “Chiêu tài tiến bảo” bị xóa bỏ. Mã Vân không xem đó là điều tồi tệ, trong khi nhiều khách hàng cho rằng hành động của Taobao là tôn trọng khách hàng và hứa sẽ tiếp tục sử dụng dịch vụ của Taobao.

Chương 11: Triết lý làm giàu: Muốn kiếm được tiền trước hết phải coi nhẹ nó

Chỉ những người giữ chữ tín mới có thể trở nên giàu có. Để đảm bảo tính trung thực, Mã Vân cho ra mắt Trust Pass – phần mềm giúp chứng thực độ tin cậy của các cửa hàng online. Trong Trust Pass sẽ ghi chép những dữ liệu cụ thể của doanh nghiệp, những đánh giá giữa các thành viên gồm cả tốt và xấu. Để trước khi giao dịch, các bên có thể kiểm tra độ tin cậy thông qua Trust Pass của nhau.

Theo anh, đối với một nhà sáng nghiệp, kiếm tiền chỉ là kết quả chứ không phải là mục đích. Điều mọi người quan tâm hàng đầu khi thực hiện giao dịch trực tuyến là độ an toàn khi thanh toán. Đó cũng là điều mà Mã Vân đặt trọng tâm hàng đầu khi thành lập Taobao, anh cho rằng: “ai nắm thế chủ động trong thanh toán thì người đó cũng sẽ nắm được thị trường thương mại điện tử Trung Quốc”. Đó cũng là động lực cho sự ra đời hệ thống thanh toán Alipay hiện nay.

Giúp người khác kiếm tiền rồi mới kiếm tiền cho bản thân mình. Tôn chỉ hoạt động của Alibaba là “giúp cho trên thế giới này không có cuộc mua bán nào khó thực hiện” đã mang đến cuộc cách mạng về thương mại B2B. Vô số công ty, cá thể đã kiếm được tiền từ mô hình này, và sau đó là Alibaba trở thành trang web thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc.

Chương 12: Triết lý sống: Đừng bao giờ chìm đắm trong cái gọi là thành công

Sống trên đời là để làm người, chứ không phải để làm việc. Theo anh, nếu như cả đời chỉ có làm việc mà quên mất phải làm người thì nhất định một ngày nào đó sẽ hối hận. Bởi lẽ, “dù sự nghiệp có thành công đến đâu, danh tiếng có tầm cỡ đến mấy chăng nữa thì cũng phải nhớ rằng, chúng ta đến thế giới là để trải nghiệm cuộc sống”.

Làm việc không nhất thiết phải quá chăm chỉ,vui vẻ là được, vì “chỉ có vui vẻ mới giúp bạn sáng tạo, còn chăm chỉ chỉ đem lại KPI cao, áp lực lớn và phiền muộn nhiều mà thôi. Nó sẽ khiến bạn trở thành cái máy thực sự”. Mã Vân cho rằng, khi làm việc hay xây dựng sự nghiệp, chúng ta nên chọn những việc khiến bản thân cảm thấy vui vẻ nhất, cũng như tôn chỉ của Alibaba là: “Làm vui vẻ, sống vui vẻ”. Có lẽ cũng vì tôn chỉ này mà Alibaba trở thành nơi thu hút rất nhiều nhân tài kiệt xuất.

Quá nhiều tiền chưa hẳn là tốt. Trong một lần nhận vốn đầu tư từ tập đoàn Softbank – Nhật Bản, Mã Vân đã phải yêu cầu giảm số vốn nhận về từ 30 triệu xuống còn 20 triệu đô la. Lý do anh đưa ra rất đơn giản: “20 triệu đô la thì tôi còn quản lý được, còn số tiền nhiều hơn thế sẽ mất đi giá trị, không có lợi cho doanh nghiệp”.

Và một điều cuối cùng – nhường cơ hội cho các bạn trẻ. Năm 2013, Mã Vân tuyên bố chính thức sẽ nghỉ hưu. Anh nói: “Điều vĩ đại thực sự chính là những thứ bình thường. Chúng ta phải luôn hiểu rõ rằng mình đến từ đâu và sẽ đi về đâu”.

“Cuộc sống phải có đường lui – đây là điều mà chúng ta phải hiểu rõ khi đến với thế giới này. Có người hỏi tôi sợ hãi điều gì. Tôi thực sự chẳng có điều gì để sợ hãi cả. Tôi cho rằng cuộc sống là sự trải nghiệm, dù bạn có giỏi cỡ nào thì hành trình của bạn cũng chỉ là hữu hạn. Bạn đến với thế giới này không phải để làm việc, cũng không phải để mưu cầu sự nghiệp vĩ đại, bạn đến đây là để sống” – Mã Vân.