12 triết lý sống của Jack Ma – ông chủ Alibaba Phần 1

Mã Vân – Triết lý sống của tôi là cuốn sách ghi lại hành trình 50 năm thăng trầm, những kinh nghiệm trong 20 năm khởi nghiệp và bộc bạch tâm tư của ông chủ đế chế thương mại điện tử Alibaba – Jack Ma.

Dáng người gầy gò, tướng mạo xấu xí, kết quả môn Toán bết bát, hai lần thi trượt đại học, nhưng chưa bao giờ bằng lòng với cuộc sống thực tại. Trong một lần tình cờ tiếp xúc với máy tính, tìm hiểu về internet, ông kiên quyết bỏ công việc làm công ăn lương để gây dựng sự nghiệp, lập nên trang thương mại điện tử đầu tiên của Trung Quốc (Chinapages).

Ông được thế giới biết đến nhiều nhất như là người sáng lập của website thương mại quốc tế nổi tiếng nhất Trung Quốc – Alibaba. Dù mù tịt về máy tính, nhưng ông đã viết nên một huyền thoại về thương mại điện tử, được cả thế giới vinh danh.

Đó là Mã Vân, được biết đến với cái tên Jack Ma.

Mã Vân – Triết lý sống của tôi của tác giả Trương Yến “dựng” lại hình ảnh Jack Ma – người được gọi là “Bill Gates Trung Quốc” qua chính những triết lý sống của ông thể hiện trong quá trình lập nghiệp.

Nội dung chính:

Chương 1: Triết lý trưởng thành: Cần chuẩn bị trước và kiên trì đối mặt với mùa Đông

Từ nhỏ, Mã Vân đã là một học sinh có năng lực yếu, đặc biệt là môn Toán. Anh gần như phải rất vất vả mới có thể hoàn thành 3 cấp học phổ thông. Nhưng đại học gần như là chuyện quá xa vời với cậu, ngay cả gia đình cũng không trông đợi gì.

Mã Vân thi đại học tổng cộng 3 lần. Cả hai lần đầu đều trượt. Đến lần thứ ba, với điểm số 79 môn Toán, Mã Vân chính thức đỗ vào hệ tại chức của Đại học Sư phạm Hàng Châu. May mắn là năm đó, lượng sinh viên đỗ vào hệ chính quy của ngành Anh văn Đại học Sư phạm Hàng Châu không đủ chỉ tiêu, lãnh đạo khoa quyết định chọn những sinh viên đỗ điểm cao hệ tại chức sang học chính quy, trong đó có Mã Vân.

Mã Vân tuy dốt Toán nhưng lại rất giỏi Anh văn, vào đại học với anh “như cá gặp nước”. Sau khi tốt nghiệp, Mã Vân được giữ lại làm giảng viên (là người duy nhất được giữ lại trong số 500 sinh viên tốt nghiệp năm đó).

Ngay sau khi kết thúc lời hứa giảng dạy ít nhất 5 năm với hiệu trưởng Đại học Sư phạm Hàng Châu, Mã Vân tự mình thành lập một công ty dịch thuật mang tên Hải Bác. Lúc bấy giờ khái niệm công ty dịch thuật vẫn còn xa lạ tại Trung Quốc nên hoạt động của Hải Bác gặp nhiều khó khăn. Nhưng sau đó, với sự kiên trì của Mã Vân cùng các đồng sự, Hải Bác dần hoạt động ổn định và phát triển mạnh mẽ.

Chương 2: Triết lý kiên trì: Hôm nay rất gian khổ, ngày mai sẽ nghiệt ngã hơn, nhưng ngày kia sẽ tươi sáng.

“Niềm tin ngày hôm nay để đối mặt với tương lai đến từ kinh nghiệm nghiệt ngã của chính chúng ta 5 năm về trước.

Hôm nay rất gian khổ, ngày mai nghiệt ngã hơn, nhưng ngày kia lại tươi sáng. Nhưng đa số chúng ta lại chết ở tối ngày mai và chẳng thể nhìn thấy ánh hào quang của ngày kia. Bởi vậy, làm bất cứ việc gì cũng cần kiên trì” – Mã Vân.

Không bỏ cuộc cũng là nguyên nhân cốt yếu đưa Mã Vân đến với internet. Trong một lần đi làm dịch thuật cho một công ty tại Mỹ, sau vài ngày làm việc và nhận ra một số bất thường, Mã Vân mới hay đó là một công ty lừa đảo. Họ bắt Mã Vân cùng cấu kết để lừa gạt công ty tại Trung Quốc. Để tìm cách thoát thân, Mã Vân giả vờ cộng tác và lấy cớ về nước khảo sát thị trường internet ở Trung Quốc.

Sau khi thoát thân, Mã Vân đã thực hiện một quyết định lịch sử, thay vì bay thẳng về Hàng Châu, anh lại lên đường đi Seattle và tìm hiểu về internet. Đó cũng là lần đầu tiên anh tiếp xúc với khái niệm website. Tại đây, website của công ty dịch thuật Hải Bác được lập ra và giúp Mã Vân nhận ra tiềm năng vô cùng lớn khi phát triển ngành internet ở Trung Quốc.

Ngay sau khi về nước, anh đã lập nên một đội ngũ nhân sự và kể cho họ nghe về lý tưởng mới của mình. Đó cũng chính là nguyên nhân cho sự ra đời của Chinapages – Trang vàng Trung Quốc.

Trong thời gian đầu, anh phải đi thuyết phục từng người để công ty của họ xuất hiện trên Chinapages, đôi lúc còn bị cho là lừa đảo.

Dần dần, các công ty xuất hiện trên Chinapages càng được nhiều khách hàng biết đến. Đến năm 1997, doanh thu của Chinapages đạt 7 triệu nhân dân tệ. Con đường của Mã Vân cũng ngày càng hanh thông.

Nhưng internet tại Trung Quốc là một thị trường màu mỡ được nhiều bên “dòm ngó”. Thế độc tôn của Chinapages cũng nhanh chóng chấm dứt khi ngày càng có nhiều đối thủ nhảy vào cuộc chơi. Trong cuộc cạnh tranh khốc liệt, cuối cùng Mã Vân rời khỏi Chinapages và dẫn theo các cộng sự “Bắc tiến” để tìm cơ hội mới.

Sau một thời gian đến Bắc Kinh, Mã Vân và các đồng sự đều có công việc tốt tại Bộ Ngoại thương. Những tưởng ai cũng sẽ yên vị dưới bóng mát của chính phủ, nhưng một lần nữa, Mã Vân lại quyết định quay về Hàng Châu lập nghiệp.

Trong lần trở về lịch sử này, Mã Vân và 17 người đồng sự của mình đã khai sinh ra website thương mại điện tử bậc nhất Trung Quốc – Alibaba.

Chương 3: Triết lý khởi nghiệp: Người đi chân đất không bao giờ sợ xỏ giày

Khi thành lập Alibaba, Mã Vân đã xác định 3 mục tiêu: Thứ nhất, xây dựng một công ty thương mại điện tử có thể tồn tại 120 năm; thứ hai, xây dựng một công ty thương mại điện tử phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ; thứ ba, xây dựng một công ty thương mại điện tử nằm trong top 10 trang web lớn nhất toàn cầu. Đó là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Alibaba từ khi thành lập đến tận ngày hôm nay.

Nếu đa phần mọi người nghĩ làm ăn lớn là phải hướng đến những “con cá voi”, tức những doanh nghiệp lớn với thực lực hùng hậu, thì Mã Vân lại tập trung vào những doanh nghiệp vừa và nhỏ. Với anh, “doanh nghiệp vừa và nhỏ giống như những viên cuội nhỏ trên bãi đá, và internet thì giống như xi măng. Những viên cuội được gắn kết bằng xi măng sẽ vô cùng vững chắc”.

Lý tưởng đó của Mã Vân hình thành từ những hiểu biết và dự đoán của anh đối với tình hình phát triển internet tại Trung Quốc. Trong khi nhiều người hoài nghi về khả năng thành công của Alibaba, Mã Vân vẫn luôn kiên định với niềm tin của mình.

Năm 2003, anh đặt ra mục tiêu Alibaba phải đạt lợi nhuận 100 triệu nhân dân tệ. Vào thời điểm đó, đây là một con số mà không phải ai cũng dám mạnh miệng tuyên bố. Đến cuối năm, con số tưởng chừng bất khả thi này đã được hoàn thành vượt kỳ vọng. Năm 2004, anh đặt chỉ tiêu cao hơn, mỗi ngày doanh thu phải đạt một triệu nhân dân tệ. Năm 2005, Mã Vân nói một ngày Alibaba sẽ nộp thuế một triệu nhân dân tệ. Nhờ vào niềm tin của người đứng đầu và cả một tập thể, tất cả những mục tiêu trên đều được hoàn thành xuất sắc.

Xem tiếp 12 triết lý sống của Jack Ma Phần 2