Những ngày này tại xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La từ trong nhà kho tới sân vườn của các hộ gia đình đều đầy bí đỏ. Thậm chí có những gia đình còn chẳng thèm thu hoạch bí đỏ về nhà do giá rớt xuống quá thấp.

Gia đình anh Lò Văn Huấn ở bản Noong Sơn, xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La lựa chọn bí đỏ thay thế cho một phần diện tích ngô kể từ tháng 3/2017. Tuy nhiên, tới mùa thu hoạch giá rớt thảm hại chỉ còn 1.600 đồng/kg với bí loại 1, còn lại là giá 500-600 đồng mỗi kg. Trong khi cùng thời điểm năm ngoái, giá bí dao động từ 4.000 đến 7.000 đồng một kg.

Theo anh Huấn, giá này quá thấp, không đủ bù khoản vay vài chục triệu đồng anh chi phí cho trồng, chăm sóc bí. Không những thế, mấy tấn quả do mưa nhiều không thu được kịp thời, nên giờ một nửa trong số này bắt đầu mềm thối. “Tôi thấy bà con làm được cũng làm theo 9.000m2 đất. Giá cả năm nay bấp bênh lắm, lỗ hoàn toàn. Rất lo lắng nhưng giờ biết làm sao”, anh Huấn buồn bã nói.

Cũng như gia đình anh Huấn, 35 hộ dân ở bản Cao Sơn, xã Chiềng Sung lựa chọn bí đỏ là nông sản thay thế. Như gia đình ông Dương Văn Vịnh ở bản Cao Sơn năm nay đầu tư 55 triệu đồng trồng 2 ha bí ngô trên diện tích trồng ngô trước đây. Với diện tích này như năm ngoái, gia đình ông thu hoạch gần 15 tấn quả mỗi ha bí trồng 2 vụ, cho thu khoảng 80 triệu đồng. Thế nhưng năm nay, cũng diện tích này, trừ tiền công, phân bón, thuốc trừ sâu, công thu hái, vận chuyển, mỗi ha gia đình ông lỗ hơn 20 triệu đồng.

“Năm ngoái họ thu mua đắt rẻ họ cũng lấy hết. Nhưng năm nay, không biết đầu ra thế nào mà họ chẳng mua nữa, chỉ lấy một số ít, lại còn ép giá. Bây giờ 10 quả chỉ chọn 2″, ông Vịnh cho biết.

Lựa chọn bí đỏ với niềm tin cải thiện chất lượng cuộc sống, song giá bí rớt thảm khiến cuộc sống những người dân nơi đây càng bấp bênh, khó khăn hơn.

Những vụ trước thấy bí đỏ được giá, nên bà con nông dân ồ ạt, mở rộng diện tích chỉ bằng sự thỏa thuận miệng với tư thương về liên kết, bao tiêu sản phẩm.

Do bí đỏ ở Lạng Sơn rớt giá, nhiều người dân sử dụng chúng để nuôi gia súc. Ảnh: VOV

Từ trên 100ha trồng bí 2 vụ vào năm 2014, đến nay toàn xã Chiềng Sung đã có gần 200 hộ chuyển gần 180ha ngô kém hiệu quả sang trồng bí đỏ. Năm nay, thời tiết nắng nóng mưa nhiều, giá bí đỏ xuống rất thấp, tư thương ép giá, chỉ chọn mua quả tốt, nhiều tấn bí quả của nông dân Chiềng Sung thành hàng cho không hoặc để thối rữa trên nương. Vụ bí đỏ này đến giờ đã thực sự thất bại.

Rút kinh nghiệm từ thất bại của vụ trồng bí đỏ này, để chuẩn bị cho các vụ sản xuất tiếp theo, ông Nguyễn Khắc Hào, Bí thư Đảng ủy xã Chiềng Sung cho biết, xã vẫn sẽ chỉ đạo bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích, nâng cao thu nhập. Nhưng trên cơ sở đó cũng tránh tình trạng chạy theo phong trào. Khuyến cáo bà con quan trọng nhất phải đảm bảo được sản phẩm đầu ra. Có nghĩa là phải có hợp đồng bao tiêu sản phẩm đầu ra, với một mức giá đảm bảo có lãi thì mới trồng.

Còn theo bà Đinh Thị Bích Thảo, Bí thư huyện ủy Mai Sơn, huyện sẽ tập trung rà soát và định hướng quy hoạch vùng sản xuất. Qua đó thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, đẩy mạnh liên kết 4 nhà. Đồng thời, Mai Sơn chú trọng tuyên truyền cảnh báo người dân không phát triển ồ ạt theo phong trào mà phải gắn với quy hoạch.