Axit fomic có thể nói là một loại hóa chất được ứng dụng rộng rãi ngày nay. Đây là hợp chất hữu cơ axit có chứa nhóm cacboxylic đơn giản nhất. Trong tự nhiên, chúng ta có thể tìm thấy trong nọc độc của ong hoặc những vòi đốt của kiến.
Axit fomic có công thức là HCOOH hoặc CH2O2. Ngoài tên gọi đó ra, hóa chất còn có các tên gọi khác như: Axit formylic, andehit fomic, acid formicãaxit metanoic, Axit hyđrô cacboxylic,…
Tính chất vật lý
Tính chất hóa học
– Đối với tính AxitAxit fomic (HCOOH) là quỳ tím chuyển sang màu đỏ nhạt.
Khi tác dụng với kim loại mạnh giải phóng khí Hidro.
Phương trình hóa học diễn ra như sau:
2Na + 2HCOOH –> 2HCOONa + H2
HCOOH tác dụng với muối của axit yếu hơn:
Phương trình hóa học diễn ra như sau:
C6H5ONa + HCOOH –> HCOONa + C6H5OH.
NaHCO3 + HCOOH –> HCOONa + CO2 + H2O
HCOOH tác dụng oxit bazơ tạo ra nước và sản phẩm tương ứng:
Phương trình hóa học diễn ra như sau:
CuO + 2HCOOH –> (HCOO)2Cu + H2O
– Đối với tính chất của nhóm -COOH:Có thể nói phản ứng Este hóa là đặc trưng nổi bật của nhóm này. Đây được xem là phản ứng thuận nghịch được xúc tác nhờ nhiệt độ và axit sunfuric đặc.
Phương trình hóa học diễn ra như sau: HCOOH + CH3OH –> HCOOCH3 + H2O.
Axit fomic có phản ứng tráng gương vì, trong giới chuyên môn mọi người còn gọi đây là phản ứng tráng bạc. Phản ứng tráng gương có đặc trưng là tính khử. Nhóm chức anđehit tác dụng với Ag2O hoặc AgNO3 trong môi trường NH3 tạo ra Ag.
Phương trình diễn ra như sau:
HCOOH + 2[Ag(NH3)2]OH –> (NH4)2CO3 + 2Ag(kết tủa) + 2NH3(khí) + H2O
Công nghiệp
Trong công nghiệp, có thể điều chế bằng 3 cách sau:
Phương trình diễn ra như sau:
CH3OH + CO → HCOOCH3
Sau phản ứng đó, ta tiến hành phản ứng thủy phân của metyl formiat sẽ tạo ra axít fomic:
Phản ứng diễn ra như sau:
HCOOCH3 + H2O → HCOOH + CH3OH
Phản ứng diễn ra như sau:
HCOOCH3 + NH3 → HCONH2 + CH3OH
HCONH2 + H2O + ½H2SO4 → HCOOH + ½(NH4)2SO4
Phòng thí nghiệm
Trong phòng thí nghiệm có thể tiến hành bằng 2 cách như sau:
Phương trình thủy phân:
C2H5NC + 2H2O → C2H5NH2 + HCOOH
Axit fomic dùng để làm gì?Ngày nay, axit fomic được ứng dụng trong đa dạng các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Đặc biệt, có thể kể đến axit fomic:
Axit fomic có công dụng giữ màu hiệu quả, cầm màu trong nhuộm da, nhuộm màu sửa chữa. Trong nhiều bước xử lý vải, da, hóa chất axit này hỗ trợ hiệu quả trong việc điều chỉnh độ pH.